Yazar: Hatice Kübra İnal

Zamanın behrinde uçsuz bucaksız diyarlara hükmeden, adaleti ile nam salmış büyük bir hükümdar yaşarmış. Gün gelmiş, hükümdar yaşlanmış ve ömrünü verdiği ülkesini emanet edeceği şehzadesini yanına çağırmış, “Ben ki bu tahta ulaşabilmek için büyük mücadeleler verdim. Sonra cihana hâkim olmak için destansı savaşlar yaptım. Yıllarca uçsuz bucaksız diyarlara hükmettim, fakat yine de insan olmanın acizliğinden kaçamadım. Düşmanlarımın dokunamadığı vücudumu, hastalık geldi; harap etti ve şimdi ölümün pençesindeyim. Görünen o ki ömrümü verdiğim ülkemi sana emanet edip gideceğim bu cihandan. Fakat senin bu konuda yetkin olup olmadığını bilme arzusundayım. Senden sıradan bir tüccar kılığında bütün ülkeyi gezeceğin bir seyahate çıkmanı istiyorum.” demiş.

Hükümdarın bu emrini duyan şehzade, hazırlığını yapmış ve kervancıbaşı olarak yollara düşmüş. Aradan iki yıl geçmiş ve şehzade saraya geri dönmüş. Döndüğünde hükümdarı ölüm döşeğinde bulmuş. Şehzadesinin döndüğünü gören hükümdar ona sormuş: “Uzun bir süre ülkeyi tüccar vasfı ile gezdin halkımı ve idarecilerimi gördün. Böyle büyük bir ülkeyi başarılı bir şekilde nasıl idare ettiğimi anladın mı?” Şehzade sorunun cevabı için hükümdardan bir gün süre istemiş. Ertesi gün hükümdarın huzuruna çıkmış; hükümdar heyecan ile sorunun cevabını istemiş. Şehzade hükümdara avucundaki toprağı uzatmış. Hükümdar ilk başta anlam verememiş ve şehzadesine bunun ne anlama geldiğini sormuş. Şehzade anlatmaya başlamış: “Bütün ülkeyi, farklı milletlerden ve farklı dinlerden oluşan bir tüccar topluluğunu yöneterek gezdim. Kimi günler kervanı yönetmenin zorluğu işin içinden çıkılmaz haller aldı. Yine böyle bir gün meyus halde dolaşmaya başladım. Bir yandan yürüyor diğer yandan kendi kendime konuşuyordum; bir ticaret kervanını bile yönetmek bu kadar zorsa hükümdarımız bu kadar çeşitli insanı yönetmeyi nasıl başarıyordu? Ben bu düşünce ile gezerken toprağı ekip biçmekle uğraşan bir çiftçi beni gördü ve sofrasına davet etti. Çiftçi hoşsohbet ve akıllı bir insandı. Çiftçinin ağzını aramak maksadı ile hayatından ve ülkesinden memnun olup olmadığını sordum. Çiftçi avucuna bir toprak aldı ve “Hükümdar topraktan çok iyi anlıyor.” dedi. Ben gülümsedim.

“Hükümdar topraktan ne anlasın be adam.”

Bunu duyan çiftçi kaşlarını çattı ve “Sen hükümdarı mı küçümsersin yoksa toprağı mı?”

“Hükümdarı küçümsemek benim ne haddime.” dedim.

Çiftçi çattı kaşını ve başladı beni azarlamaya, “Genç adam, bizim itikadımız ilk insanın topraktan yaratıldığını söyler. Bu gördüğün toprak insanın aslıdır, mayasıdır iyice tanı onu. Toprağın sırrına erersen kendini bulursun onda. Bak mesela insanlar da toprak gibi çeşit çeşittir. Yağmuru bol memleketin toprağı başka, güneşi bol memleketin toprağı başkadır. İstediğin tohumu ek. Her topraktan her meyveyi elde edemezsin. Sen istediğin meyveyi yetiştiremedin diye bu toprağın acizliği değil senin cahilliğindir. Hükümdarımız toprağı tanıyan çiftçi gibidir. Halkının çeşitliliğini görür, her toprağa aynı tohumu ekmez. Yağmurunu, iklimini, güneşini ve ona vereceği emeği hesap eder. Hasat zamanını, mahsul zamanını bilir; halkından zamansız talepleri olmaz. Suyunu vermeden mahsulünü alamayacağını bilir ve önce toprağı suya doyurur. Yağmurun az olduğu yıl toprağa zulmetmez, nadasa bırakır ki sonra daha bereketli mahsuller elde etsin. Ve en önemlisi toprağın kaderinin gökyüzüne bağlı olduğunu bilir ve gökyüzüne savaş açmaz onun yönlendirmesine boyun eğer.”

“Çiftçinin cevabı karşısında utandım ama ben o gün öğrendim ki sizin hükümdarlığınızın sırrı şu avucumda tuttuğum insanın mayası olan topraktan anlamanızdır.” Hükümdar aldığı cevaptan memnun kalmış ve kalbi huzura ermiş. Hükümdarın kalbi huzura erince bedeni toprağa karışmış. Tahta geçen şehzade ise çiftçinin ona verdiği hayat dersi ile uzun yıllar babasının mirasını sürdürmüş.